İslamda Şaka Yapmanın Ölçüsü
Şakalaşmanın İslamdaki yeri nedir?Şaka yapmak günahmıdır?İslamda şakalaşmanın hükmü nedir?İslamda aşırıya kaçmadan meşru ölçüde şaka yapmak mübahtır.Devamlı ciddiyet, tefrit sahasında kalmaya ve "Asık suratlı" olarak tanınmaya yol açar. Her zaman mizah ve şaka yapmak ise aşırılık olur. Böyle bir kimse, etrafında bulunanları güldürür ise de ifrat ile tefritin arasındaki itidâl çizgisini koruyamadığı için vakarını sarsmış olur. Bu sebeple, hareketlerimizde ciddilik ağır basmalı, arasıra latife de yapmalıdır.
Şakayı makul ve meşrû bir çizgide tutabilmek için söylenecek sözün doğru olması karşısındaki insanla alay edilmemesi ve yapılacak latifenin "Lâtif" olması gerekir. Zira yalan haram, istihza yasak ve kaba şakalar memnûdur.
Peygamber (s.a.v.) efendimiz, ashabı ile latife yapar ve çocuklarla şakalaştığı olurdu. Ashab, şaka yapmanın kendileri için de caiz olup olmadığını öğrenmek için, "Ey Allah'ın Resûlü, sen bizimle şaka yapıyorsun" dediler. Efendimiz: "Ben, haktan başka birşey söylemem"(1) cevabını vererek, doğru olan ve karşısındakini gücendirme-yen bir sözle şaka yapmanın caiz olduğuna işaret buyurdu.
Nezaketin ve insânî meziyyetierin en asil örneği bulunan Peygamberimizin yaptığı şakalardan birkaç örnek sunmak ve yapılan mizahtaki nükteyi açıklamak suretiyle bu husustaki ölçüyü din kardeşlerimizin ıttılâına arz etmek isteriz:
1- Adamın biri Fahr-i kâinat (s.a.v.) e gelerek bir binek istemişti. Resûl-i Ekrem: "Seni dişi devenin yavrusuna bindireceğim" diye latife yaptı. Adam, bu sözdeki nükteyi kavrayamadığı için, şöyle konuştu: "Ben, dişi devenin yavrusunu ne yapayım?" Allah'ın Resulü: "(Binilen) deveyi dişi develer doğurmuş değil midir?" buyurarak "Latif" bir şekilde mizahını açıkladı (2).
2- Huzurundaki ashaba "Kocakarı cennete girmez" buyurunca, meclisteki yaşlı kadın oldukça tasalanmıştı. Cennete girenlerin hep genç yaşta olacağı hakikatini açıklayıp latifesini noktaladı (3).
3- Enes bin Mâlik"e hitaben "Ey iki kulaklı" (4) diye hitap etmiş ve bu mizahında Hz. Enes'i, dinî konuşmaları dinlemedeki dikkati ve verilen emirleri anlama ve uygulamadaki hassasiyeti ile övmüştür (5).
4- Enes Bin Mâlikin ana bir kardeşi bulunan Zeyd, küçük yaşta iken bir kuş yakalamıştı. Bu hayvancağızı elinden bırakmadığını Resûl-i Ekrem de sık sık görüyordu. Bir gün kuş öldü. Peygamber (s.a.v.), çocuğa rastladığı zamanlarda "Ey Ebû Ümeyr, ne oldu (senin) nuğayr?" diye latife yapardı (6).
(1)et-Tâc, c. 5, sh. 52. (2)Tufetû'l-Ahvezî, c. 6, sh. 128.
(3) Tarikat-i Muhammediye Şerhi Berika, c. 4, sh. 18.
(4) et-Tâc, c. 5, sh. 51.
(5) Tarikat-i Muhammediye Şerhi Berika, c. 4, sh. 19.
Şakayı makul ve meşrû bir çizgide tutabilmek için söylenecek sözün doğru olması karşısındaki insanla alay edilmemesi ve yapılacak latifenin "Lâtif" olması gerekir. Zira yalan haram, istihza yasak ve kaba şakalar memnûdur.
Peygamber (s.a.v.) efendimiz, ashabı ile latife yapar ve çocuklarla şakalaştığı olurdu. Ashab, şaka yapmanın kendileri için de caiz olup olmadığını öğrenmek için, "Ey Allah'ın Resûlü, sen bizimle şaka yapıyorsun" dediler. Efendimiz: "Ben, haktan başka birşey söylemem"(1) cevabını vererek, doğru olan ve karşısındakini gücendirme-yen bir sözle şaka yapmanın caiz olduğuna işaret buyurdu.
Nezaketin ve insânî meziyyetierin en asil örneği bulunan Peygamberimizin yaptığı şakalardan birkaç örnek sunmak ve yapılan mizahtaki nükteyi açıklamak suretiyle bu husustaki ölçüyü din kardeşlerimizin ıttılâına arz etmek isteriz:
1- Adamın biri Fahr-i kâinat (s.a.v.) e gelerek bir binek istemişti. Resûl-i Ekrem: "Seni dişi devenin yavrusuna bindireceğim" diye latife yaptı. Adam, bu sözdeki nükteyi kavrayamadığı için, şöyle konuştu: "Ben, dişi devenin yavrusunu ne yapayım?" Allah'ın Resulü: "(Binilen) deveyi dişi develer doğurmuş değil midir?" buyurarak "Latif" bir şekilde mizahını açıkladı (2).
2- Huzurundaki ashaba "Kocakarı cennete girmez" buyurunca, meclisteki yaşlı kadın oldukça tasalanmıştı. Cennete girenlerin hep genç yaşta olacağı hakikatini açıklayıp latifesini noktaladı (3).
3- Enes bin Mâlik"e hitaben "Ey iki kulaklı" (4) diye hitap etmiş ve bu mizahında Hz. Enes'i, dinî konuşmaları dinlemedeki dikkati ve verilen emirleri anlama ve uygulamadaki hassasiyeti ile övmüştür (5).
4- Enes Bin Mâlikin ana bir kardeşi bulunan Zeyd, küçük yaşta iken bir kuş yakalamıştı. Bu hayvancağızı elinden bırakmadığını Resûl-i Ekrem de sık sık görüyordu. Bir gün kuş öldü. Peygamber (s.a.v.), çocuğa rastladığı zamanlarda "Ey Ebû Ümeyr, ne oldu (senin) nuğayr?" diye latife yapardı (6).
(1)et-Tâc, c. 5, sh. 52. (2)Tufetû'l-Ahvezî, c. 6, sh. 128.
(3) Tarikat-i Muhammediye Şerhi Berika, c. 4, sh. 18.
(4) et-Tâc, c. 5, sh. 51.
(5) Tarikat-i Muhammediye Şerhi Berika, c. 4, sh. 19.
Konular
- 2023 Şevval Oruçları Ne Zaman Bitiyor?
- İslamda birlik Ve Beraberlik
- Adağımı Kesmem Gerekir mi?
- Ramazan Aynda Fitre Nasıl verilir?
- Göbek Bağı Gömülmeli midir?
- Habil İle Kabil ve İlk Cinayet
- Zilhicce Nedir?
- 2023 Zilhicce (kurban) Oruçları Ne Zaman Başlıyor?
- Uhud Şavaşını Kaybetmenin sebepleri nelerdir?
- 2022 Kurban Bayramı Ne zaman?
- 2022 Büyükbaş ve küçükbaş Kurbanlık Fiyatları Ne Kadar?
- Veli olmadan gelin ve damat kendi kendine şahitlik yaparsa
- Kurban Kesmenin Amacı nedir?
- Zammı Sureler Nasıl Okunur?
- Arafatta Hangi Dualar Okunur?
- Doğum Yapan kadın Günahlarından Arınır Sözü Ne Kadar Doğrudur?
- İmsak Bittikten Sonra Su İçmek Orucu Bozar mı?
- Sahurda Niyet Edilmezse Oruç Kabul Olur mu?
- Sahurda İmsak Bittikten Sonra Yemek Orucu Bozar mı?
- Diş Plağı Orucu Bozar mı?
- Fitre Verirken Her Kimse İçin Ayrı Niyet Şart mıdır?
- Fitre Vermek Vacip midir?
- Fitre Verirken Niyet Etmek Şart Mıdır?
- 2 Talak Vererek Boşamada Hükümler
- Öpmek Orucu Bozar mı?
- Ezan Okunurken Yemek İçmek Caiz Midir?
- Kürtaj Olduktan Sonra Oruç Tutabilir miyim?
- Fitre Alan Kişi Fitre Namazı Kılar Mı?
- Ramazanda Yarım Kalan Hatimler Hakkında
- TV yada İnternetten Hatim Olur mu?