Üzerinde oruç ,namaz veya yemin keffareti olduğu halde ölen kimse adına ıskat yapılabilir.Bu hususta alimlerin ictihadı mevcuttur.
Iskat, düşürme anlamına gelir. Ölen bir kişinin kazaya kalmış namazlarının affedilmesi umuduyla yapılan sadaka verme işine "ıskat-ı salât", oruç borçları için yapılanına da "ıskat-ı savm" adı verilir. Benzer işlem, yemin kefaretleri ve kurban için de yapılır.

ıskat ile alakalı âlimlerin dayandığı iki çeşit rivayet vardır.
1. Biri, ölenin orucunu geride kalanın tutmasını emreden rivayettir. Bahsedilen rivayet, Buhari ve Müslim’de geçen Âişe annemizin rivayet edilen şu hadistir: “Kim üzerinde oruç borcu olduğu halde ölürse o orucu velisi tutar” [1]
2. Diğeri de ölenin arkasından fidye vermekle ilgili rivayettir.
1- İbn Abbas'tan gelen rivayet şudur: “Kimse kimsenin yerine oruç tutamaz, ancak yiyecek verebilir”[2]
2- Bir de Tirmizi ile İbn Mace’de İbn. Ömer'den gelen şu rivayet vardır: “Bir kimse üzerinde bir aylık oruç borcu varken ölürse onun namına her gün için bir fakir doyurulsun.” [3]
3- Konuyla alakalı Hz. Âişe validemizin şu görüşü de rivayet edilmiştir: “Amara b. Ümeyr, Âişe'ye: bir kadının üzerinde Ramazan borcu olduğu halde öldü. Sorusuna Hz Âişe şu cevabı verir, onun yerine sadaka verin.
Başka bir rivayette ise ölülerinizin yerine oruç tutmayın ancak onlar adına sadaka(fidye) verin”[4]


[1] Buhâri, Savm, 42; Müslim, Savm, 153 (1147).
[2] Hafız Ebu Bekir Ahmed b. El-hasan b. Ali el-Beyheqi, Es-sünen el-Kübra, Darü'l MârifeBeyrut 1992 c:4,s:257
[3] Tirmizi, Savm, 23; İbn Mace, Savm, 50.
[4] Hafız Ebu Bekir Ahmed b. El-hasan b. Ali el-Beyheqi, Es-sünen el-Kübra, Darü'l MârifeBeyrut 1992 c:4,s:257